ท่อปัสสาวะอักเสบ (Urethritis) นั่นเกิดจากการบาดเจ็บของทางเดินปัสสาวะ เป็นลักษณะการบวมของเซลล์เยื่อเมือกบุท่อปัสสาวะ ซึ่งสามารถเกิดขึ้นได้หลากหลายสาเหตุ แต่สาเหตุที่พบบ่อยที่สุดก็คือ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ (Sexually transmitted disease – STD) จากเชื้อแบคทีเรีย สาเหตุต่อมาคืออาการบาดเจ็บของท่อปัสสาวะ ที่สามารถเกิดขึ้นได้จากการสวนท่อปัสสาวะ การส่องกล่องหรือการได้รับสารระคายเคือง โดยทั่วไปแล้วอาการของโรคท่อปัสสาวะอักเสบเกิดจากการติดเชื้อที่ไม่รุนแรง และจะลุกลามไปสู่โรคไตอักเสบหรือโรคเรื้อรังได้ อีกทั้งเมื่อเป็นโรคที่พบได้บ่อย หลาย ๆ คนจึงสงสัยกันว่า ท่อปัสสาวะอักเสบ รักษาเองได้หรือไม่ ในบทความนี้มาหาคำตอบกัน

ท่อปัสสาวะอักเสบ รักษาเองได้หรือไม่ โรคร้ายใกล้ตัวที่คุณคาดไม่ถึง

สำหรับคำถามที่ว่าท่อปัสสาวะอักเสบ รักษาเองได้หรือไม่นั้น ก่อนอื่นเราต้องมาทำความเข้าใจก่อนว่าโรคนี้มีสาเหตุมาจากอะไร สามารถเกิดขึ้นกับใครได้บ้าง โดยโรคท่อปัสสาวะอักเสบนี้ เป็นโรคที่พบได้บ่อยที่สุดจากทั่วทุกมุมโลก พบได้ในเด็กจนถึงผู้ใหญ่ พบมากที่สุดในช่วงวัยเจริญพันธุ์ที่มักเกิดจากการติดต่อทางเพศสัมพันธ์ และผู้ป่วยมักมีช่วยอายุ 20-35 ปี  โดยมีรายงานการติดเชื้อหนองในประมาณ 62 ล้านคนต่อปี และเชื้อที่ไม่ได้มาจากหนองในอีก 89 ล้านคนต่อปี โดยส่วนมากจะเกิดขึ้นกับเพศหญิง มากกว่าเพศชาย ทั้งนี้สาเหตุหลัก ๆ ของโรคท่อปัสสาวะอักเสบนั้นสามารถออกได้เป็น 2 ปัจจัยด้วยกัน ได้แก่

1. สาเหตุจากการติดเชื้อ พบได้ประมาณ 80-95% โดยส่วนใหญ่แล้วพบได้มากที่สุดจากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ยกตัวอย่าง

เช่น โรคหนองใน โรคหนองในเทียม โรคเริมเป็นต้น และพบได้น้อยเกิดขึ้นในการติดเชื้ออื่น ๆ ที่ไม่ได้เกี่ยวกับการมีเพศสัมพันธ์ ยกตัวอย่างการติดเชื้อ อีโคไล เชื้อสแตฟีโลค็อกคัส หรือเชื้อสูโดโมแนส

2. สาเหตุที่ไม่ใช่มาจากการติดเชื้อ พบได้ประมาณ 5-20% ที่พบได้มากที่สุดคือการบาดเจ็บในท่อปัสสาวะจากการสวนปัสสาวะ

ตัวอย่างเช่น การผ่าตัด การส่องกล้อง การคาสายสวนปัสสาวะ หรือการได้รับสารระคายเคืองต่าง ๆ เช่นสเปรย์ที่ใช้ทำความสะอาดต่าง ๆ หรือดับกลิ่นบริเวณอวัยวะเพศ

การวินิจฉัยโรคท่อปัสสาวะอักเสบนั้น แพทย์สามารถวินิจฉัยจากประวัติอาการ ประวัติการมีเพศสัมพันธ์ การตรวจร่างกาย การตรวจภายในของผู้หญิง การตรวจปัสสาวะ การตรวจเชื้อ การตรวจเชื้อจากสารคัดหลั่ง ทั้งนี้จะขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์ว่าต้องการผลตรวจเชื้อละเอียดเพียงใด เช่น การตรวจเลือดกับผู้ป่วยที่อาจจะติดเชื้อเอชไอวี หรือโรคเอดส์

อาการที่เกิดขึ้นของโรคท่อปัสสาวะอักเสบ

นอกจากเรื่องของท่อปัสสาวะอักเสบ รักษาเองได้หรือไม่จะเป็นคำถามยอดฮิตแล้ว คำถามเกี่ยวกับอาการของโรคท่อปัสสาวะอักเสบก็เป็นสิ่งที่หลายคนอยากทราบเช่นกัน ซึ่งโรคท่อปัสสาวะอักเสบสามารถที่จะเกิดขึ้นได้ทั้งในผู้หญิงและผู้ชาย โดยอาการของโรคนั้นมีทั้งความเหมือน และแตกต่างกันออกไป เนื่องมาจากลักษณะทางกายวิภาคบางอย่างที่มีความแตกต่างกัน อาการของผู้ที่เป็นโรคท่อปัสสาวะอักเสบในเพศชายและเพศหญิง มีดังนี้

อาการที่พบได้บ่อยในผู้หญิงที่เป็นโรคท่อปัสสาวะอักเสบ

• ผู้ป่วยที่เป็นเพศหญิงประมาณ 25% มักจะไม่มีอาการแสดง แต่เมื่อได้มีการตรวจปัสสาวะจึงพบกับความผิดปกติ หรือทำให้

ทราบได้ว่ามาจากคู่นอนที่มีอาการแสดง ซึ่งโรคท่อปัสสาวะอักเสบสามารถติดต่อสู่คู่นอนได้ถ้าเกิดว่ามีการติดเชื้อ

• ปวดแสบ ขัด ภายในช่องท้องเวลาถ่ายปัสสาวะ ปัสสาวะบ่อยกว่าปกติ (ขึ้นอยู่กับปริมาณน้ำที่ดื่มด้วย)
• ผู้ป่วยบางรายอาจมีปัสสาวะเป็นเลือด เป็นหนอง มีกลิ่นฉุนกว่าปกติ
• ปวดท้องบริเวณท้องน้อยหรืออุ้งเชิงกราน ซึ่งผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการปวดท้องทั่วไปร่วมด้วย
• ผู้ป่วยบางรายอาจมีไข้ ซึ่งมีทั้งไข้สูงหรือไข้ต่ำ ประกอบกับอาการหนาวสั่นร่วมด้วย
• มีอาการตกขาว หากเกิดการติดเชื้อใน มดลูก ปากมดลูก หรือภายในช่องคลอด
• มีอาการเจ็บปวดในขณะที่มีเพศสัมพันธ์

อาการที่พบได้บ่อยในผู้ชายที่เป็นโรคท่อปัสสาวะอักเสบ

• บางรายอาจไม่มีอาการอะไรให้เห็น แต่เมื่อตรวจปัสสาวะแล้ว เกิดความผิดปกติ ซึ่งโรคดังกล่าวสามารถติดต่อสู่คู่นอนได้ หากมี

การติดเชื้อเกิดขึ้น

• มีอาการปัสสาวะแสบขัด บางรายอาจมีปัสสาวะเป็นเลือดหรือมีหนองปนออกมา ปัสสาวะบ่อยสีขุ่น กลั้นปัสสาวะไม่อยู่
• มีอาการไข้ ซึ่งมีทั้งไข้สูงหรือไข้ต่ำ และแบบที่ไม่มีไข้ (อาการไขสูงมักจะเกิดขึ้นเมื่อเชื้อเริ่มลามเข้าสู่ภายในร่างกาย)
• อาจมีอาการเจ็บรังไข่หนึ่งหรือสองข้าง
• มีอาการเจ็บปวดในขณะที่มีเพศสัมพันธ์และเมื่อเสร็จกิจกรรม

อย่างไรก็ตามจากการที่ได้อธิบายลักษณะของโรคดังกล่าวไปทั้งหมดแล้ว สามารถตอบคำถามที่ว่าโรคท่อปัสสาวะอักเสบ รักษาเองได้หรือ ไม่คำตอบก็คือ “ไม่สามารถรักษาให้หายขาดเองได้” หากมีอาการตามที่ได้กล่าวไปทั้งหมด แล้วสงสัยว่าตนอาจจะเข้าค่ายโรคดังกล่าว ควรไปปรึกษาแพทย์โดยทันที เพื่อตรวจให้แน่ชัด อีกทั้งหากเกิดเป็นโรคร้ายนี้จริง ก็จะสามารถรักษาให้หายขาดได้ในทันที โรคร้ายอันตรายแบบนี้ไม่ควรมองข้ามโดยเด็ดขาด